Skip to main content Skip to footer content

Leren van de praktijk. Lees hoe Sharehouse mensen uit verschillende hoeken bij elkaar brengt.

Deze chroniek is geschreven door onze Sharehouse Chroniqueur, Fietje Vaas.

Nieuwe technologie, probleem of uitdaging?

Leernetwerk Logistiek Noord, bijeenkomst 20 januari 2021

Automated Guided Vehicles (AGV), Artificial Intelligence (AI), Blockchain, Cobots, Data-gedreven softwaresystemen (zoals WMS), Exoskeletten, Gamification, Robots, Virtual (Augmented) Reality (VR, VAR, 3d simulaties), Wearables …….

We hebben er allemaal wel van gehoord, enkelen hebben meer informatie ingewonnen over deze nieuwe technologieën en sommigen passen er al wat van toe.

Maar deze vertegenwoordigers van logistieke bedrijven of logistieke onderdelen van bedrijven, hebben er veel vragen over. Zij vormen samen het leernetwerk logistiek Noord en zijn virtueel bijeen op 20 januari 2021.

Het zijn grote investeringen, die nieuwe machines, systemen of hulpmiddelen. Wat krijg je daarvoor terug in termen van rendement en werkplezier? Wat zijn de voordelen en wat de nadelen? Hoe pas je het in je organisatie toe? Wat moeten de medewerkers er voor kennen en kunnen? Welke drempels zijn er voor de invoering ervan? Waar kun je vooraf zien hoe het werkt en er mee experimenteren?

Voor dat laatste is nu juist het Sharehouse in het leven is geroepen. Dat vertellen de medewerkers van Hogeschool Windesheim die de bijeenkomst organiseren. Het Sharehouse is een soort laboratorium binnen een ROC in Rotterdam (STC). Daar experimenteren onderzoekers en studenten van MBO’s, hogescholen en universiteiten. Deze experimenten focussen op de toepassing van een aantal (nieuwe) technologieën in logistieke processen. Onder welke organisatorische condities zullen deze toepassingen goed werken? Wat is de impact van zo’n toepassing van nieuwe technologie op de prestaties van de organisatie en op de kwaliteit van arbeid?

Er participeren diverse  logistieke bedrijven in Sharehouse. Hun medewerkers brengen in het onderzoek dat daar plaatsvindt, praktijkkennis in. En de kennis en resultaten worden gedeeld met en tussen mensen uit logistieke bedrijven, onderzoekers, docenten en studenten.

Als de dreiging van COVID-19 geweken is, kunnen we met dit leernetwerk een bezoek gaan brengen aan Sharehouse.

Op deze bijeenkomst van het leernetwerk vertelt Frank Krause, onderzoeker bij TNO, over één van deze technologieën: de exoskeletten.

Exoskeletten kunnen operators ondersteuning bieden bij de uitvoering van werk dat anders te veel belasting veroorzaakt voor rug, armen, nek of schouders. Het doel van het gebruik van een exoskelet is het werk prettig en productief maken. Een skelet kan tot 50% van de last wegnemen, afhankelijk van type exoskelet en de situatie. Maar daarvoor moet een exoskelet wel gebruikt worden! En juist de acceptatie door de gebruiker is geen vanzelfsprekendheid. Exoskeletten kunnen namelijk ook in de weg zitten als je moet bewegen tegen de ondersteuning in, bijvoorbeeld als je veel moet lopen met een rompexoskelet. Exoskeletten werken vooral goed bij monotone taken; bij dynamische of afwisselende taken lijkt de balans tussen voor- en nadelen tot nu toe nog, snel naar het negatieve uit te slaan. Dus: de operator is niet geneigd hem te dragen.

Maakt een exoskelet het lichaam op den duur lui? vraagt iemand. Frank antwoordt dat lange termijn effecten nog niet zijn onderzocht. Ook met betrekking tot de veiligheidsrisico’s is nog veel onbekend, maar aan regelgeving wordt gewerkt.

Een andere vraag is ‘kunnen die skeletten niet in werkkleding worden verwerkt?’ Ook dat is in ontwikkeling, zegt Frank.

Zijn er al praktijkervaringen in de logistiek? Frank vertelt dat er nog maar weinig langdurige ervaring in de sector is opgedaan; hij ziet echter weldegelijk potentieel. Wel is er een dilemma. Veel taken in warehouses bijvoorbeeld,  zijn dynamisch of duren net te kort voor een exoskelet. Je kunt dan zware taken gaan clusteren om ze geschikter te maken voor een exoskelet. Maar daarmee kun je het voordeel van het hulpmiddel weer teniet doen, omdat weinig afwisseling in het werk weer op een andere manier belastend is. Het wachten is op exoskeletten die zich sneller aan de situatie laten aanpassen.

Frank en collega’s bereiden een test voor met zo’n exoskelet in het Sharehouselab. Zij kunnen daar waarschijnlijk in juni van dit jaar echt mee starten. ’Ik hoop dat ik jullie in het najaar resultaten van de experimenten in het Sharehouselab kan laten zien’, zegt Frank.

Hij benadrukt tot slot dat exoskeletten echt wel effectief kunnen zijn mits er een goede match is tussen exoskelet en taak. Bij invoering zijn daarom de volgende stappen van belang is:

1.     Ken het probleem: wat zijn de knelpunten en zijn er echt geen alternatieven om de fysieke belasting weg te nemen (bronaanpak). Zijn die er niet,

2.     Kijk dan welke type exoskelet kan helpen.

3.     Stel de vraag: op welke momenten helpt het exoskelet, wanneer doet het niks of werkt het juist tegen.

4.     Bent u nog steeds hoopvol over een exoskelet? Ga dan testen! Zorg voor een goede introductie, een goede pasvorm, en test vooral lang genoeg voor een goed oordeel.

In het tweede deel van de workshop doen we een quiz. We beantwoorden vragen over de gevolgen van nieuwe technologieën. Als we alles beantwoord hebben, concludeert de spelleider dat wij ‘de stigma’s over de gevolgen van nieuwe technologie’, voorbij zijn. Ja, de beschikbaarheid van personeel blijft inderdaad een hoge prioriteit. Robots vervangen personeel niet. AGV’s worden weliswaar niet ziek, maar er komen wel storingen voor en er moet periodiek onderhoud aan gepleegd worden.

De partners in Sharehouse doen ook onderzoek naar de thans meest voorkomende invoeringspraktijk van bedrijven in de logistiek. Dat laat zien dat de ontwikkeling en implementatie van nieuwe technologie meest top-down gaat. Medewerkers worden in de testfase betrokken, de trainingen zijn direct gericht op de toepassing in de praktijk, de afdeling Human Resources (HR) is beperkt betrokken, leren gaat informeel. Kortom, de invoering van de nieuwe techniek is nu efficiency gedreven en duurzame inzetbaarheid is eventueel een gunstig bijeffect.

Dat moet anders om meer rendement én verbetering van de kwaliteit van arbeid te bereiken. In stappen:

1.     Impact bepalen en werkwijze opstellen.

2.     Meer focus op duurzame inzetbaarheid van medewerkers.

3.     De afdeling HR betrekken als belangrijke partner; zij hebben andere vaardigheden en inzichten dan IT-ers en technici en die zijn ook nodig.

4.     Betrekken van medewerkers in de exploratieve fase en aan alle betrokkenen brede opleidingen bieden ter introductie.

5.     Uitvoeren van een gedegen praktijktoets.

In het Sharehouse zijn ook diverse andere proefopstellingen te zien en uit te proberen. Zo is er bijvoorbeeld een proef met een heftruck-training via een Virtual Reality-bril. Dat is tegelijk een voorbeeld van Gamification. Eerder is al gebleken dat een game die vrachtwagenchauffeurs kan leren om zuiniger te rijden, effectief is.

Dus: we moeten niet weglopen voor de kosten, knelpunten en hoge drempels van nieuwe technologie. Maar leren en uitproberen hoe de voordelen tot hun recht kunnen komen en knelpunten overwonnen kunnen worden. En dat samen met collega’s in de sector, medewerkers, onderwijs en onderzoek in Sharehouse en in de eigen praktijk.

Fietje Vaas

Chroniqueur van het Sharehouse

NB.

Wil je ook onderdeel uitmaken van dit leernetwerk? Neem dan vrijblijvend contact op met Chiel van Dijk, via c.van.dijk@windesheim.nl of met Henri Grolleman, via hmj.grolleman@windesheim.nl .